San Francisco – krótka historia i ciekawostki

San Francisco to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miast Ameryki, które zdecydowanie warto odwiedzić podczas wycieczki do Stanów Zjednoczonych. Znajdziecie tu nie tylko znane symbole jak most Golden Gate, strome ulice czy więzienie Alcatraz, ale także interesującą historię oraz przepiękną przyrodę.

Często zapominamy, że historia Ameryki Północnej nie zaczęła się dopiero wraz z europejskimi kolonizatorami. Dowody na obecność występowania ludzi na terenie dzisiejszego San Francisco sięgają trzech tysięcy lat p.n.e. Pierwsi rdzenni Amerykanie osiedli tam ze względu na bogactwo roślin oraz zwierząt. Plemię, które zamieszkiwało nadbrzeżne tereny dzisiejszego San Francisco nazywało się Yelamu. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku pojawili się tutaj Hiszpanie, a amerykańska historia San Francisco rozpoczęła się w 1846 roku.  

Historia miasta i jego rozwój jako centrum handlu morskiego zostały ukształtowane przez położenie przy wejściu do dużego, naturalnego portu. San Francisco to nazwa miasta i hrabstwa; oba mają te same granice. Początkowo tylko lekko zasiedlone przez Europejczyków i Amerykanów, w 1849 roku stało się bazą dla gorączki złota oraz największym i najważniejszym ośrodkiem ludnościowym, handlowym, morskim i finansowym na amerykańskim Zachodzie. San Francisco zostało zniszczone przez wielkie trzęsienie ziemi i pożar w 1906 roku, ale zostało szybko odbudowane. w 1914 roku otwarto Oddział Rezerwy Federalnej i pierwszej połowie XX wieku San Francisco rozwijało się jako główne miasto biznesowe. Począwszy od drugiej połowy lat 60. XX wieku San Francisco stało się miastem najbardziej znanym dzięki ruchowi hipisowskiemu.

W ostatnich dziesięcioleciach San Francisco stało się ważnym ośrodkiem finansowym i technologicznym. Wysoki popyt na mieszkania, spowodowany bliskością Doliny Krzemowej, oraz ograniczona dostępność sprawiły, że miasto jest jednym z najdroższych miejsc do życia w Ameryce.

Wczesna historia

Najwcześniejsi Europejczycy, którzy dotarli do San Francisco, to hiszpańska grupa odkrywcza kierowana lądem z Meksyku przez Dona Gaspar de Portolá i Fra. Joan Crespí.w 1769 r. Hiszpanie uznali to położenie z naturalnym portem za mające duże znaczenie strategiczne. Kolejna wyprawa, prowadzona przez Juana Bautistę de Anza w 1774 roku zaowocowala założeniem Presidio San Francisco dla celów wojskowych oraz Misji San Francisco de Asís, która rozpoczęła kulturową i religijną konwersję około 10 000 Ohlone mieszkajacych w okolicy. Misja została nazwana Mission Dolores, ze względu na bliskość strumienia Nasza Dama Boleści.

Yerba Buena.

Tak nazywała się pierwsza osada, która powstała na terenach dzisiejszego San Francisco. Yerba Buena była miejscowością portową dla statków przypływających na zachodnie wybrzeże Ameryki. Nazwa pochodzi od rośliny, która obrastała sąsiednie tereny i była używanym przez rdzennych mieszkańców regionu ziołem. 

Dzisiejsza nazwa miasta wywodzi się nazwy pierwszej misji, a Yerba Buena stała się nazwą dzielnicy znanej obecnie jako Na południe od Rynku.

San Francisco stało się częścią Stany Zjednoczone z podpisaniem Traktat z Guadalupe Hidalgo w 1848 roku.

Ciekawostki:

„Nie” dla cmentarzy. 

Już na początku XX wieku miasto zdecydowało się wstrzymać pochówki w granicach miasta co było spowodowane ograniczeniem przestrzeni. Z tego powodu część istniejących już w San Francisco grobów przeniesiono na peryferia. Z istniejacych kiedyś trzydziestu cmentarzy dziś pozostały tylko dwa. Cmentarzem miasta San Francisco stało się Colma, miasteczko na obrzeżach miasta. Dziś jest tam więcej ludzi martwych (ponad dwa miliony) niż żywych (ok. 1700).

Kolor mostu Golden Gate

Kazdy napewno widzial czy na zdjeciu, czy w internecie czy na filmie słynny most Golden Gate Bridge. Jego dzisiejszy, charakterystyczny kolor nie był intencją miasta. Oficjalnie wybrany nazywa się International Orangei jest odcieniem pomarańczy. Początkowo użyta farba miała stanowić tylko podkład ochronny dla stali na czas wyboru ostatecznego koloru.

Trzęsienie ziemi 

18 kwietnia 1906 roku doszło w Kalifornii do trzęsienia ziemi o magnitudzie 7.9, które zaskoczyło mieszkańców chwilę po godzinie piątej rano. Straty były olbrzymie, a większość z nich spowodowały pożary, które rozniosły się po San Francisco. Ponad 3/4 miasta uległo wtedy zniszczeniu, a ponad 3 tysiące ludzi zginęło. 

Wielkośc miasta 

W San Francisco, bedacym jedną z ikon Stanów Zjednoczonych, żyje niecałe 900 tysięcy mieszkańców, co daje miastu czwartą pozycję w stanie Kalifornia. Cały region Zatoki San Francisco to już inna bajka – żyje tam ponad 7 milionów ludzi. 

Tramwaje linowe

Tramwaje linowe (tak zwane „Cable Cars”) w San Francisco to ostatnie tramwaje na świecie operowane systemem ręcznie sterowanej kolejki linowej. Dziś w mieście funkcjonują tylko trzy linie, ale wciąż są one bardzo popularne wśród turystów. Najsłynniejsze trasy to Powell-Hyde i Powell-Mason, które rozpoczynają się w centrum miasta, a kończą się niedaleko słynnego portu Fisherman Wharf. Podczas przejażdżki w stronę zatoki można podziwiać z lądu słynne więzienie Alcatraz. 

Muzykalny gangster

Podczas wizyty w San Francisco punktem obowiązkowym jest wizyta w słynnym więzieniu Alcatraz. Gdy będziecie wsłuchiwać się w kolejne niesamowite historie podczas zwiedzania więzienia, przypomnijcie sobie ten fakt: Al Capone grał w więziennym zespole Rock Islanders na banjo.

Wyspa Pelikanów

Nazwa legendarnego Alcatraz pochodzi od hiszpańskiej nazwy pelikanów brunatnych. Pierwszy europejski kapitan, który dotarł w ten rejon nazwał wyspę La Isla de los Alcatraces – Wyspa Pelikanów. Jak w wielu przypadkach, Amerykanie postanowili uprościć sobie nazwę i nazywali ją po prostu Alcatraz. Dziś, gdy więzienie jest już puste, ptaki znów są głównymi mieszkańcami wyspy. 

Zakaz pokazywania publicznie “brzydkiej twarzy”

W 1867 San Francisco uchwaliło niezwykle dziwne prawo. Zgodnie z nim osoby, które uważane były za brzydkie, nie mogły pokazywać swoich twarzy publicznie. Definicja mówiła, że „każda osoba, która jest chora, okaleczona, poraniona lub w jakikolwiek sposób zdeformowana i których wygląd jest nieestetyczny lub obrzydliwy” nie mogą pojawiać się w miejscach publicznych. San Francisco nie było jedynym miastem w USA, które wprowadziło to straszne prawo – na niechlubnej liście widniało między innymi Denver, Chicago czy Nowy Orlean. 

The Beatles

San Francisco było miejscem ostatniego koncertu zespołu The Beatles, który odbył się na stadionie Candlestick Park w sierpniu 1966 roku. Ze względu na kiepską pogodę oraz niefortunny wybór areny tylko połowa miejsc się sprzedała pomimo tego, że cena biletów była bardzo niska. Fani nie mieli wtedy jeszcze pojęcia o decyzji zespołu. 

Levis 501

Słynne dżinsy Levis zostały stworzone w San Francisco podczas gorączki złota dla górników, którzy potrzebowali wygodnych i wytrzymałych ubrań. Marka została założona w 1853 roku przez niemieckiego imigranta Levi Strauss’a który przeniósł się z Bawarii do San Francisco. W mieście wciąż znajdziecie główną kwaterę słynnej marki – Levi’s Plaza. 

Ciasteczka z wróżbą

Słynne ciasteczka z przepowiednią zostały spopularyzowane właśnie w San Francisco! Pomysł trafił do Kalifornii z Japonii i wkrótce został przejęty przez chińską populację stanu. Japończycy nie mogli zrobić tego samodzielnie, ponieważ w czasie II Wojny Światowej trafiali do obozów.